What the f#ck’s App

Vergeet sociale media als grote boosdoener. De echte tiran is de WhatsApp-groep, die eeuwigdurende vergadering zonder agenda, dat sociale keurslijf. Iedereen haat haar en geen mens grijpt in. Niemand wil de aso zijn. We zeggen allemaal ja. Want: Le WhatsApp, c’est nous tous.

De berichtengroep is meedogenloos. Onthouders worden buitengesloten. Voor familiechat-leden is de groepsweigeraar een Judas. In informelere groepen — ‘De speelplaatsfluisteraars’, 'De bende van den bureau', 'De speldenprikkers' — ontwikkelen zich rollen en, meer nog, verschuiven venijnig de sociale posities. Er zijn trekkers en volgers, en de groepsbeheerder (vaak de grijste muis) die de samenstelling feitelijk bepaalt. Vergeet ook de achtergebleven pottekijkers niet: nog steeds stiekem verbonden met de groep, al zijn het hun zaken niet meer.

Ergens daartussenin dus positioneer ik mij, de meelezer. ‘De lurker': de schim in de chat, altijd aanwezig, nooit gehoord, en toch alles wetend. Sarah Bugless, docent sociale en cyberpsychologie (je moet je brood met ìets verdienen) aan de Nottingham Trent University, onderzocht het verschijnsel. Haar wereldveranderende bevinding: “Lurkers ervaren een sterke druk om niets te missen.” FOMO dus. Volgens mij hebben de meeste lurkers gewoon, zoals ik, de ballen niet om te zeggen: “Blaas allemaal een keer mijn zak op.”

Informele groepen zijn de leukste en een topper in het genre is de appartementschat, domein van de keyboard warrior. Onlangs hoorde ik van een ex-collega hoe een bagatel daarin kan uitdraaien op pure opruiing. Laat ik haar Lieselot noemen. Er was ruzie in haar flatgebouw. Blokbeef. Elke verdieping telt twee appartementen, en Lieselot woont op de derde naast een single jongedame, Morgan. Op woensdag en donderdag slaapt Morgan bij haar vriend. (Ik tracht het kort te houden, maar het is buitengewoon belangrijk). Op woensdag worden ook de gft-containers leeggemaakt. Volgens het huishoudelijk reglement haalt elke bewoner zijn kliko – zoals dat in Nederland gezellig heet – zelf uit het afvalhok. Daarna zorgt iedereen ervoor dat de bak daar zo snel mogelijk weer wordt teruggezet. Maar — en nu komt het —in het geval van Morgan is dat gebeurlijk dus pas op vrijdagavond! En dan … komt de appartementschat in het spel. “Of er iemand soms weet van wie die groene bak is die daar altijd op de stoep achterblijft?” Provocatie, want de keyboard warrior kent het antwoord meestal zelf. Er wordt dan ook onmiddellijk antwoord verwacht. Lieselot en Morgan zijn de lurkers. Ze zijn ongewild aan de groep toegevoegd en “hebben voor die zever geen tijd.” Als Lieselot op vrijdagnamiddag thuiskomt staat de gft-bak in de gang van de derde verdieping. De WhatsApp-val staat open. Het komt er op aan daar niet in te trappen. Want dan word je zelf een keyboard warrior. En een gouden groepschat-etiquetteregel luidt: onenigheden worden face-to-face besproken.

Nu kan ik me best ook wel aan gft-bakken ergeren. En beste vuilnismannen — dat zijn die lui die in volle ochtendspits werken zodat ze om drie uur weer thuis kunnen zijn — zet die bakken alstublieft eens wat keurig terug. Moeders met koetsen en bejaarden zijn u dankbaar. De container mag trouwens niet de avond voordien buitengezet worden en moet na lediging uiterlijk om elf weer binnenstaan. Ik zeg het niet om te stoken; het gaat mij om rekening houden met elkaar. Zorg dragen, solidariteit. Ik zet het straks voor de derde keer in de straatchat, want het is elke keer hetzelfde! Moesten de mensen terug eens wat meer met elkaar spreken … We zijn vergeten waarvoor ‘what’s up’ staat.

Vindt u deze blog wel wat hebben? Geef hem onderaan een hartje!

Delen op Facebook of X kan ook: klik op de knop linksonder en klaar.

Wilt u graag reageren? Dat kan beneden op deze pagina (opgelet: uw reactie is zichtbaar).

2021, 9 april, Kessel-Lo (België). Foto: Josefien Vandenborre. Model: Koen Vandenborre.

Met dank aan Fije van Overeem.

Omdat er al een gelachen mag worden: luister naar de aflevering WhatsApp (2022) van Marc-Marie & Isa Vinden Iets (van Marc-Marie Huijbregts en Isa Hoes). Dat kan o.m. hier op Spotify.