“Joost Elli schiep tijdens zijn leven een indrukwekkend groot repertoire maar kreeg na zijn dood pas de erkenning die hij verdiende.”
Maak het mee: je schrijft een oeuvre bij elkaar en bent beroemd. Om na je dood te worden gewist, verguisd, weggezet als te controversieel, oubollig, politiek incorrect, geweest. Dat werd het lot van Clem Schouwenaars, de enige romancier die ik las en vandaag in de boekhandel onvindbaar. Het omgekeerde kan ook: artiesten die levenslang miskend ploeteren, en achteraf, postuum en rijkelijk te laat, worden opgepikt. Dàt is dus vast wat mij gaat overkomen.
Succes en geloofwaardigheid zijn twee zijden van eenzelfde munt. Ik bracht afgelopen jaar een plaatje uit: ruim 3500 streams op Spotify leverden mij 30 euro op. Het kostte mij een honderdvoud. De winst zat erin dat ik dat liedje, waarover ik al jaren praatte, mààkte, tot iets kwam, van niks; de fijne tijd, met mijn neefje in de studio, met de acteurs in het filmpje; het hoesontwerp van The Untold; de fraaie finale versie van de clip, van mijn vriend, redder in nood toen alles in de soep dreigde te draaien.
2022 werd daarnaast vooral een jaar van creatieve hoogtepunten die nergens toe leidden. Het zou de definitie van het woord prutser kunnen zijn. Ik knutselde in mijn eentje een newwavesong, maar bracht ze niet uit. Ik werkte mijn onemanshow, wegens te navelstaarderig, helemaal om, naar iets cabaretesk, voor drie bevriende acteurs — hen op het lijf geschreven. Er kwam niks van: druk-druk-druk of misschien vonden ze het gewoon slecht. Nadat we met ons kleine toneelgezelschap tweeënhalf jaar lang (corona …) Le Prénom tot in den treure repeteerden schortten we de voorstellingen, door allerlei omstandigheden, nòg maar eens een jaar op. China - the Whole Enchilada, een musicalprojectje dat ik intussen al enkele jaren op de planken poog te krijgen, werd andermaal op de lange baan geschoven — om begrijpelijke redenen, alleen ben ik weer de sigaar. Het doet mijn authenticiteit als zelfverklaard createur geen deugd.
Intussen zwoeg ik onverdroten, onderhand een eeuw lijkt het, aan mijn memoires. Een omstandig werk, uitgesponnen, dat, behalve mijzelf, wellicht niemand boeit. Tenzij ik een te vroege of gewelddadige dood sterf, dan krijgt het verhaal mogelijk alsnog de smeuïgheid dat het ontbreekt. De afgelopen maanden schreef ik aan mijn eerste boek, die geheide bestseller, de langgekoesterde droom, maar telkens leg ik dat manuscript weer weg, uit faalangst of gewoon saaiheid. Zo heb ik stilaan mijn eigen Vault, zoals Zappa en Prince, vol onuitgegeven materiaal. Het schept een band. “Hun beste werk brachten ze toch vooral bij leven uit,” is de daarop veelgehoorde kritische noot. Daarin verschillen we dan weer.
Dit is de blik van iemand die het glas halfleeg ziet: een jaar waarin ik mijn bescheiden successen niet kon consolideren, van gemiste kansen. Met promo van mijn singletje op Showbizzsite, naast de BV’s, en een video op MENT TV (’s nachts, maar laat dat een detail zijn); een plek op Aanlegplaats, tussen echte literaire bloggers; en bijdragen op het grote Nieuwe Stap en Wifty, de stek voor dames boven de 50. Wifty zou nog een stukje publiceren, maar daar kwamen ze zonder verdere uitleg niet op terug. Ik beeld me de redactiediscussie in: “Met één keer is het met dàt mannetje welletjes geweest.”
Misschien was 2022 vooral een tijd waarin ik weer wat beter leerde voelen, het allemaal gewoon liet gebeuren en dat gevoel benoemde. In alle richtingen: gesteund, door mijn familie en dat handvol eeuwige vrienden; verbaasd, over hoe die kleine Floris groeit, en dat andere petekindje, Evelyn, in het voorbijgaan vierentwintig werd; verliefd, sinds lang, op een getrouwde vrouw, tekenend misschien, want veilig — “Don’t date women who are unavailable. As David Deida put it: choose a woman who chooses you.”* Aan de andere kant: jaloers, de meest nutteloze emotie, op generatiegenoten, die huizen hebben, kinderen van de payroll, leningen afbetaald en dus geld bij de vleet. Ik troost me dan met de gedachte dat ik mezelf recht in de ogen kijk. Omdat het een gevolg is van levenskeuzes: het singleschap, nu en dan eenzaam, maar nooit gekneld in een illusie; werk waarmee geen aanzien valt te halen, niet geweldig goed betaald, maar daardoor ook stressloos; wonen dicht bij de stad en dus in een veel te duur aftands huurappartement, maar wat vrijheid en comfort biedt. Gemoedsrust is onbetaalbaar.
Niet anders dan vorige keer gaat de prijs van de mooiste dag van het jaar naar mijn dochtertjes, toen ze me op daguitstap meenamen naar de Efteling. Ze maakten picknick, sandwiches met ei en appelsapjes, precies zoals vroeger. Toen gingen we samen in de Max & Moritz-achtbaan, want die deed ik nog niet eerder. Ik was de koning te rijk.
In een Facebookreactie op mijn stukje voor Wifty schreef ene Miriana Frattarola: “Veel zieliger kan die man niet worden.” “O, maar duidelijk dat u mij dan nog niet kent,” antwoordde ik. “Natùùrlijk kan ik nog veel zieliger worden.”
Vind je deze blog wel wat hebben? Geef hem onderaan een hartje!
Delen op Facebook of Twitter kan ook: klik op de knop linksonder en klaar. Wil je graag reageren? Dat kan beneden op deze pagina (opgelet: je reactie is zichtbaar).
2022, 9 april, Kaatsheuvel (Efteling, Anderrijk, Max & Moritz-achtbaan) (Nederland). Foto: een jong Eftelding. Modellen: Truus en Floor Elli.
Telkens als je naar ons komt, single-promo op Showbizzsite: Joost Elli brengt nummer uit over scheiding en co-ouderschap.
Aankondiging van mijn plekje op Aanlegplaats. Het stukje Het zal je buur maar zijn schopte het tot een vermelding in de Vangst van de week.
Bijdragen op Nieuwe Stap, Eerste hulp bij scheiding: Closure, eerste blog van Joost en Telkens als je naar ons komt, lied van Joost.
Story voor Wifty, de Women over Fifty: Joost Elli (52): “Het voelt als een variante op die meest wanhopige vreugdekreet ooit, TGIF, maar dan nòg dramatischer: Thank God I’m Fifty.” De reacties op Facebook waren niet mals en lees je hier.
Bekijk hier meer van The Untold.
* Uit I’ve Done Tim Ferriss’s Past Year Review for 5 Years. Here Are 22 Lessons I Learned van Chris Corey, onder meer mindfulness-therapeut.
Met dank aan Vicky Bogaert, Anja Pairoux, Peter De Smedt, Dirk Van Boxem, Marc Hallez, Elske Damen en Hélène Van Herck.
Uitgelezen? TELKENS ALS JE NAAR ONS KOMT, mijn single, luister je op Spotify, kijk je op YouTube of koop je in de iTunes Store (99 cent).