Verslaafd aan liefde is voor mij een doorstart gebleken en zoals de ondertitel laat vermoeden heeft dat vooral te maken met de manier waarop ik naar mezelf ben gaan kijken. Bij uitbreiding gaat dit boek over de liefde en hoewel dat dit wellicht het meest tot de verbeelding sprekende deel is, is het toch vooral deel één dat de eyeopener is geweest.
In de eerste hoofdstukken gaat Jan Geurtz in op wat hij noemt ‘de moeder aller misvattingen.’ Dat komt er zo een beetje op neer dat we de werkelijke veroorzaker van liefhebben en lijden, namelijk onze geest, niet herkennen. Het is een thema dat in Geurtz’ boeken voortdurend weerkeert en dat min of meer kan worden samengevat als: “Je bent je gedachten niet, maar je hebt ze.” Al is dat natuurlijk wel heel erg kort door de bocht.
Het is aanvankelijk behoorlijk lastige materie, maar het is niet voor niets dat Verslaafd aan liefde zulk een bestseller is geworden: Jan Geurtz weet er in heerlijke taal en met veel humor en passie over uit te weiden.
Relatieverslaving is een fenomeen waar veel mensen onder te lijden hebben. Het verschil met andere verslavingen is dat ze dit meestal niet eens door hebben. Maar daar houdt voor het overige elk verschil met elke andere soort van verslaving op. In zijn boekje De verslaving voorbij (ook een absolute aanrader) toont Jan Geurtz dit op sublieme wijze aan.
Nogal wat mensen, ik kan er in mijn omgeving wel wat aanduiden, geloven dat een relatie hét ultieme middel is om aan alle kommer en kwel, niet in het minst geestelijk lijden, te ontsnappen. Dat wordt met name gevoed door het negatieve zelfbeeld dat door de enthousiaste partner wordt toegedekt. Zonder relatie zitten is geen optie en door dat fenomeen op zich is er dus al sprake van een verslaving.
Waaraan wordt voorbijgegaan is dat alles - alles! - verandert en dat ook dit ‘roeseffect’ slechts tijdelijk is. Een verslaving is een schoolvoorbeeld van een contraproductieve reflex: er is een gevoel van minderwaardigheid, dan komt er een (eventueel zoveelste) partner die dat gevoel oplost (de roes!), vervolgens is er de ontwenning (het blijkt slechts tijdelijk te werken) en tot slot is er een minderwaardigheidsgevoel dat nog groter is dan voorheen (het zal me nooit lukken).
In eerste instantie leest wat hierboven staat als een pleidooi tegen relaties. Dat is niet het geval. Het hele opzet van het boek bestaat er evenwel in de verslavingsdynamiek van de geest te doorzien. Zodra de geest zijn eigen misvattingen ontmaskert is alles mogelijk. Het gevolg daarvan is dat hij vrij is en de weg naar de ultieme relatie (deze uitdrukking neem ik voor mijn rekening) openligt.
In feite gaat het hele boek erover hoe je patronen kan leren herkennen waarmee je je negatieve gevoelens probeert kwijt te raken en ze juist daardoor telkens opnieuw weer oproept. En dat is zowaar toepasbaar op alle facetten van het leven.
Het grote woord dat vaak valt is zelfafwijzing. Zelfafwijzing is de kern van het hele zelfbeeld, de motor achter het voortdurende streven naar liefde en erkenning van anderen, het is in wezen de oorzaak van alle vormen van mentaal en emotioneel lijden. Het komt er kort gesteld op neer deze zelfafwijzing te doorzien als een gedachte er je er voor de rest niet mee bezig te houden.
Het klinkt wellicht niet uitnodigend om verder te lezen. Wel: ga dus lezen.
Ik heb het alvast gedaan en maak er voor mezelf een tamelijk lijvige samenvatting van gemaakt die hier kan worden nagelezen. Have Fun.
Verslaafd aan liefde verscheen voor het eerst in 2009 bij Ambo|Anthos en werd intussen al talloze keren herdrukt.
Naast de papieren versie werd het boek ook uitgegeven in twee elektronische versies: in het klassieke EPUB-formaat (o.m. via de Apple Book Store en Bol.com) en in het Kobo (Plus-) formaat van Bol.com (opgelet voor die laatste heb je Kobo e-reader nodig). Ik beluister het ook nog met de regelmaat van de klok als luisterboek dat uitsluitend te koop is via jangeurtz.nl. Voor slechts een luttele 9 euro heb je het boek altijd op zak én er zit nog eens een stoomcursus Dzogchen-meditatie bij ook.
YouTube bulkt (nu ja) van de Jan Geurtz-filmpjes, het ene al wat beter dan het andere, maar de meesten zijn hoe dan ook beslist het bekijken waard. Af en toe moet je er wel een irritante Hollandse interviewer bijnemen. Met name op de Eindbazen (eindbazen.nl) Michel Vos en Wiggert Meerman heb ik het niet helemaal begrepen, wat evenwel niet wegneemt dat ze twee van Geurtz’ sterkste vraaggesprekken afleveren. Daar moet je met andere woorden af en toe doorheen trachten te kijken.
Hoewel het er een beetje gedateerd is gaan uitzien is in het bijzonder het interview dat VPRO-icoon Bram Van Splunteren in 2011 had met Jan Geurtz bij wijze van kennismaking een absolute aanrader. Een greep uit wat mij betreft het betreft het betere werk:
2011
2015:
2016:
2017:
2019:
2020