Wars van die vervelende gezondheidstrends mogen binnenkort op de kerstmarkten alle remmen weer even los: hier geen vegan-ijs met koekjeslepel uit glutenvrije potjes. Hier gaat het over churros, smoutebollen, chocoladetruffels, tartiflettes en Kaiserschmarrn en mierzoete glühwein. Hier worden geen calorieën geteld laat staan geconsuminderd. Hier eet den mensch nog zijn stuk vleesch: ham en braadworsten zijn geen taboe. Het kan niet anders dan dat kerstmarkten des Heidens zijn, gericht op rechtse rakkers. Zou je denken.
Want wat in de koopkraampjes ligt staat haaks op dat tegenwoordig zo gebannen ultrabewerkte heerlijks. Hier ligt de eerlijke waar, het spek - nu ja - naar de bek van de linkse intellectueel. Niet zomaar bio, dat ‘kwaliteitslabel’ dat elke charlatan moeiteloos in de markt zet, maar het puur en onversneden kwaliteitsgoed, verkocht als artisanaal of ambachtelijk, een claim die niemand controleert. Hier liggen de handgezouten Iberische hespen, van eikelgevoerde varkens, staan de potten ‘koudgeslingerde’ honing. De karrenwielen van kaas en peperkoek en meters marsepein wachten totdat ze vers van het mes verpakkingsarm worden verkocht. Op kerstmarkten, en dat maakt ze zo uniek, gaan links en rechts hand in hand. Het feest van de vrede.
Ik richt me tegenwoordig wat vaker op de Belgische streekproducten, die die twee uitersten dagelijks verbindt. Heerlijk politiek correct voedsel, zélfs de vleeswaren. Neem de Oostendse Zwienemutsen: een licht gepekelde en daarna gekookte varkensmaag. Een zeer zuiver product: eerst worden de magen grondig gereinigd in het slachthuis om alle etensresten en het maagslijmvlies te verwijderen. Dan keert de slager de maag binnenstebuiten en verwijdert verder alle vliezen en de gal. En dan gaat ze in de pekel. Daarna zien de magen er een beetje uit als een muts, vandaar ‘zwienemuts’, zwijnenmuts. Of de Kempense Balkenbrij: kookvocht van pensen waaraan, restjes van de ingewanden, stukjes gesneden lies, stukgekookte worst, de resten van de varkenskop, het hart, de nieren, de milt, de lever, varkensbloed en kruiden toegevoegd. Ook niet te versmaden: Hagelandse Uiterzure, vlees van de kop, de longen, de lever en de hersenen, gebakken of gekookt, gemengd met zout en azijn en seizoengroenten. Ik eet met andere woorden ‘zero waste vlees’. Lag het aan mij, met dank aan onze grootouders, ging er van het varken niks verloren. Authentieke natuurproducten voor geen geld.
Laat ik toch maar zwichten, en nog eens wat nougat kopen, dacht ik bij mezelf, vorig jaar op de Brusselse kerstmarkt. ‘Van den blok’, de simpele, zonder franjes, die valt haast nergens meer te vinden, geen vergelijk met die zachte winkelrommel. “En doe er nog een stuk bij met appelsien en een stuk met koffie.” De man ging de beenharde hompen met een gigantisch kaasmes te lijf. “Hou mij even vast als hij de prijs zegt,” vroeg ik aan mijn dochters. “Dit gaat vast vlot boven de 50 euro.” “Dat maakt 103 euro,” zei de man gezwind. “Eén jaar houdbaar, uit de frigo.” Ik mag het hopen. Een hoop suiker met wat noten voor de prijs van een half varken. Maar wèl helemaal uit Montélimar.
Vindt u deze blog wel wat hebben? Geef hem onderaan een hartje!
Delen op Facebook of Twitter kan ook: klik op de knop linksonder en klaar. Wilt u graag reageren? Dat kan beneden op deze pagina (opgelet: uw reactie is zichtbaar).
2022, 4 december, Brussel (Kerstmarkt 2022, Winterpret in Brussel, Baksteenkaai) (België). Foto: Truus Elli.
Uitgelezen? TELKENS ALS JE NAAR ONS KOMT, mijn single, blijft voor u onverminderd beschikbaar op Spotify, op YouTube of te koop in de iTunes Store (99 cent).