Mijn bescheiden overgewicht, lichte obesitas klasse 1 heet dat, is vooral een probleem van anderen. Ik heb excuses. Ten eerste mijn aanleg: er zijn pyknische types en leptosome types, vergelijk Lambik (ik dus) met tante Sidonia. Een leptosoom van mij trachten te maken is onbegonnen werk. Pyknische types verliezen uiterst moeizaam vet, beamen fitnesscoaches. Bovendien neemt het lijf van een 50+'er plots alle vormen aan, Barbapapa is stikjaloers. Benevens wat neurotische sporters hebben mijn generatiegenoten allemaal prijs. Zoals wijlen mijn nonkel zei: “Oud worden is niks, het is dat het zo lelijk maakt.”
Niettegenstaande de obesitasparadox — ‘dikkere (tegenwoordig: enormere) mensen leven langer’ — poog ik nu en dan toch wat kilo’s kwijt te raken. Beredeneerd en niet te diëterig. Het beweegt nu eenmaal prettiger.
Een veelgehoorde tip is ‘bewuster’ te eten. Ik dweepte een tijdje met Wallace D. Watlles, pionier van de New Thought, de eerste positief denken-beweging. Conform zijn instructies in The Science of Being Well at ik toen uitsluitend bij honger en nam elke hap uiterst geconcentreerd: “Richt u niet op het knabbelen, focus op de smaak.” Mindfulness, we schrijven 1910, avant la lettre. “Kauw totdat het voedsel wordt herleid tot een vloeibare toestand en je keel passeert middels onvrijwillig slikken.” Appetijtelijk klinkt het niet. Edoch: je eet wel van de weeromstuit minder! Want hier is geen bal meer aan ... “Praat niet tijdens het eten, wees opgewekt, maar niet spraakzaam. Spreek daarna.” Je moet al een triestige plant zijn wil dit lukken.
Intermitterend vasten bleek eveneens buitengewoon werkzaam: gewoon de rem erop, op wilskracht uithongeren. Logisch dat het lukt. Alleen houdt ook dit geen normaalvoelend mens vol. “Nee, dank je, ik mag even niks, ik ben nog aan het vasten.” In een koffiezaak zitten en als enige geen blueberry cheesecake eten, party-pooperij is het.
Het is de achilleshiel van diëten: ze onttrekken alle leute aan wat een belangrijk moment van de dag zou moeten zijn, samen eten. Het is asociaal. De maaltijd is belangrijk. Het deelt de dag in. Het rijmt niet met die vervelende instructie dat je pas eten mag wanneer je honger hebt. Of nadat je je lijdenstijd uitzat. Eten brengt mensen bij elkaar. Samen zijn en praten over de dingen des levens. Aan onze eetgewoonten tornen is geen goed idee. We zijn de enige cultuur die het doet. Het is bijna het laatste wat ons bindt. Een bloeiend leven gaat over meer dan voeding en bewegen. Gezelschap, hechte sociale banden zijn minstens zo belangrijk. Het is een van de verklaringen waarom mensen in de zogenaamde mondiale Blauwe zones opvallend langer leven: ze koken en eten meestal met elkaar. Eten verbindt. Het programma Nadiya’s American Adventure laat zien hoe koken mensen van verschillende origine in Amerika samenbrengt. Ze leren van mekaar. Ze begonnen een nieuw leven maar namen hun eetgewoonten mee. Het is een stuk van hun identiteit.
Afgelopen week at ik in De RuimteVaart, een sociaal restaurant in hartje Leuven. Het is mooi wat daar gebeurt. Mensen komen er om te eten maar vooral ook te kletsen. Het schept een band. Het geeft ankerpunten. Het zijn vitaminen. Ik ga rijstpap maken. En dan nodig ik mijn dochters uit. We gaan er eens goed voor zitten. Met veel te veel bruine suiker erbij. Ik laat elke hap in mijn mond walsen. En dan zeggen we: “Op opa!", het was zijn lievelingsdessert.
Vindt u deze blog wel wat hebben? Geef hem onderaan een hartje!
Delen op Facebook of Twitter kan ook: klik op de knop linksonder en klaar. Wilt u graag reageren? Dat kan beneden op deze pagina (opgelet: uw reactie is zichtbaar).
2023, 1 september, Leuven (RuimteVaart) (België). Foto: Truus Elli.
Meer over de RuimteVaart (iedereen altijd welkom!):
Valkerijgang 26, 3000 Leuven
016 67 90 04, hallo.deruimtevaart@gmail.com
deruimtevaart.be, Facebook: @deruimtevaart
Meer over de (niet onomstreden) obesitasparadox op Wikipedia.
Kijk Live to 100: Secrets of the Blue Zones op Netflix, waarin schrijver Dan Buettner vijf unieke gemeenschappen van over de hele wereld ontdekt waar mensen een buitengewoon lang en kleurrijk leven leiden (Trailer). Lees op Wikipedia over de Blauwe zones. Er is ook een website aan gewijd: bluezones.com.
En voor wie heel snel is: Nadiya’s American Adventure is nog twee dagen te beschikbaar op VRT MAX (rechtstreeks naar het programma, enkel voor Belgische lezers). Meer over Nadiya.
Uitgelezen? Uitgekeken? TELKENS ALS JE NAAR ONS KOMT, mijn single, blijft voor u onverminderd beschikbaar op Spotify, op YouTube of te koop in de iTunes Store (99 cent).